Học tiếng Anh dành cho người Lười

Thực ra việc chia sẻ bí quyết học tiếng Anh chắc ko dưới 1000 bài đã được đăng tải với đủ các kỹ năng tài liệu, rất dài và rất chi tiết các kiểu. Mỗi tội nhiều bài quá, dài quá, chi tiết quá mình ko đủ kiên nhẫn để đọc hết…;___;.

Mình từng nhận được khá nhiều câu hỏi của các bạn về việc học tiếng Anh, hôm nay mình sẽ chia sẻ 1 chút. Tất nhiên mỗi người sẽ có 1 cách học hiệu quả riêng, và cách của mình là cách của một đứa khá lười học…

Mình lười thật ;___;, không phải nói để khiêm tốn mà ai học cùng mình sẽ thấy mình ham vui mải chơi lắm, cô bạn thân nhất cấp 3 sau 3 năm còn phải thốt lên là “Mày có khi lười nhất lớp thật”, hoặc giả dụ như mai phải nộp báo cáo cho thầy mà bây giờ vẫn đang ngồi gõ cái này này :)).

Nói qua 1 chút về quá trình học của mình: cấp 2 hùng hục thi chuyên Toán trúng chuyên Anh; cấp 3 hăm hở thi chuyên Anh đỗ chuyên Văn; đại học háo hức đi du học xong ở nhà học Ngoại Giao, may quá đến thạc sĩ thì hết dớp :<.

Mặc dù học chuyên Anh Giảng Võ hẳn hoi nhưng nói thật hồi đấy mình chỉ tầm trung, ko hề thấy tự tin. Lớp 8, lớp 9 trong nhóm thỉnh thoảng các bạn nói chuyện với nhau bằng tiếng Anh trôi chảy mình cũng không dám tham gia vì sợ nói không hay. Hồi đấy cả lớp thi TOEIC nếu nhớ không nhầm mình khoảng 500 điểm gì đó, kém đến nỗi ko dám nói với ba mẹ.

Nhưng đến bây giờ thì ít nhất cũng đã từng được 1 giải Nhất DAV English Eloquence Contest, 8.0 IELTS, nghe được tiếng Anh của 18 nước với đủ âm điệu và từng học thạc sĩ bằng tiếng Anh.

Một vấn đề về môn Tiếng Anh dạy trong các trường ở VN là giáo viên hay luyện cho học sinh trở thành test-maker, tức là chỉ chú trọng đến từ vựng và ngữ pháp. Vậy nên nhiều bạn sau 12 năm học làm bài thi rất tốt nhưng gặp người nước ngoài vẫn bị đứng hình, do đó các trung tâm tiếng Anh mới mở lên ầm ầm với quảng cảo “giáo viên bản ngữ” để phụ huynh gửi vào cho con học Nghe và Nói- hành động đầu tiên của việc giao tiếp???!

Nhưng nếu thử các hình thức sau đây thì mình tin mọi người sẽ thấy tự tin hơn rất nhiều :).

1. Tập đọc

Hẳn các bạn còn nhớ cấp 1 tiếng Việt có môn Tập đọc (ko biết hệ thống giáo dục thay đổi chưa nhưng 16 năm trước thì thế). Đại loại là đọc to, đọc rõ ràng để cô giáo chữa ngọng, chữa lắp, chữa “tr-ch”, “r-d-gi”… Tiếng Anh đáng ra cũng nên được dạy từ đầu như thế. Mình luôn nhớ lớp 7 có 1 lần ở nhà ba bảo “Mi lấy sách TA ra đọc cho ba xem nào?”, lôi ra đọc được 1p thì bị anh và ba chê cho tơi bời hoa lá (tại anh và ba đều là cao thủ ý :<), chê ko ngóc đầu lên được, thật! Rồi ba bảo:

“Học tiếng Anh con phải đọc nhiều, đọc thành tiếng, rồi chú ý phát âm từng từ một, từng từ chuẩn thì cả câu mới chuẩn. Con phải chú ý trọng âm và âm cuối…” .

Và từ đấy mình hay đọc, với từ mới mà thấy thích thì tra xem đọc đúng như thế nào, vớ được bất cứ đoạn văn nào mà có hứng thì sẽ đọc, chậm rồi khi quen thì nhanh dần.

Đơn giản là khi phát âm đúng thì sẽ có cảm giác hơn những đứa phát âm ko đúng.

Đây cũng là cách mỗi lần dạy học sinh mình đều bắt các bạn ý tập đọc hàng ngày. Đọc thậm chí ko cần hiểu hết nghĩa của từ vì có thể tra lại sau. Nhưng phải biết đọc, đọc được mới nói được, nói được rồi làm gì thì làm.

2. Tập nhại lại

Hồi đầu thấy giọng mình kinh khủng lắm, không dám hỏi ai hoặc đọc cho ai nghe luôn, nên mỗi lần muốn tập là mở youtube hoặc TV ra nghe rồi nhại lại, và cực kỳ hiệu quả.

Cách này sẽ giúp cho mình học được nhiều cụm từ hay và thậm chí cả ngữ điệu nữa, mỗi tội lúc đấy hơi giống con dở thôi :)). Một lần đi xem phim với cả lũ bạn mình lẩm nhẩm câu gì ý tâm đắc lắm, xong lúc xem xong bị hỏi “Nãy Mi bị làm sao thế? Lẩm nhẩm cái gì thế?” :)). Nhưng mà vừa được giải trí vừa tranh thủ học được vui mà, lại dễ vào hơn nữa.

Mình thích giọng Anh-Anh, nhưng là giọng của người Anh gốc nói tiếng Anh chứ không phải giọng của người cố tình nói Anh-Anh (nghe khiên cưỡng lắm). Vậy nên mình chọn học theo giọng Anh- Mỹ, Anh-Anh để thưởng thức là vui rồi :P. Giọng Anh-Mỹ âm điệu thoảng và tự do hơn rất nhiều, đồng thời các kênh trên TV như StarMovie, StarWorld, HBO, MTV, Discovery… cũng hầu như Anh-Mỹ hết. Các kênh bây giờ đều có phụ đề, nếu ko nghe được ngay lần đầu thì nhìn phụ đề rồi nhại lại, dần dần tự khắc ko phải nhìn nữa.

3. Tập nói nhảm

Uh, nói nhảm thật, nói bất cứ cái gì bật ra trong đầu. Nhưng nói lúc 1 mình thôi, trong lúc đi xe máy hoặc trước gương gì đó.

Từ những chủ đề rất đơn giản như: Giới thiệu bản thân, giới thiệu gia đình… đến hôm nay làm gì, có gì vui, có bất bình với ai, etc.… đại loại là những gì rất rất đời thường và gần gũi. Hoặc đôi khi tự tưởng tượng ra 1 tình huống đối thoại rồi đóng 2 vai luôn (tình huống cũng vui vẻ nhẹ nhàng thôi).

Đơn giản không? Có mà Không.

Topic đơn giản nhưng ko phải bạn nào mình thấy cũng biết cách giới thiệu bản thân 1 cách trôi chảy và ấn tượng. Lúc dài quá lúc ít quá, vậy nên cứ tập hàng ngày đi rồi tự chọn lọc xem cách nào mình hài lòng nhất rồi sau này áp dụng cho đỡ lúng túng ^^.

Lên 1 cấp cao hơn thì các bạn có thể tìm các topic, nghiên cứu thông tin 1 chút, gạch ra vài ý rồi tập nói. Có bạn sẽ thấy việc viết hết ra sẽ dễ hơn khi nói. Viết cả đoạn lê thê ra cũng được (nếu bạn có thời gian), nhưng rồi tập tóm lại bằng vài câu, rồi từ câu còn vài từ cho quen. Mình vẫn nhớ hồi đi thi IELTS, mình chuẩn bị trước 2 topic khó mà nếu đột nhiên hỏi mình sẽ ko bao giờ trả lời được ngay đó là “What is your favorite book?” và “What is your favorite movie?” lolz.

Cách này có lợi gì? Cách này làm cho mình buồn cười, thật :)), nhưng là cười với chính mình. Nói chuyện 1 mình thì có gì phải ngại đâu, ngữ pháp ban đầu loạn lung tung cũng được, từ vựng hổng lỗ chỗ ko sao, nhưng tự nói rồi tự sửa luôn, từ nào chưa biết mà rất rất muốn biết thì về tra, sau này gặp tình huống tương tự là khỏe re 😀

4. Nói nhảm mãi ah?

Không, mục đích của 3 cách trên đơn giản chỉ để cho bạn ko còn rụt rè mỗi khi phải nói tiếng Anh mà thôi. Việc đầu tiên khi giao tiếp là nói mà đúng ko? Những câu đầu tiên là chào hỏi giới thiệu học hành công việc…đều là những việc rất gần gũi mà đúng không? Bạn biết từ mà, ngữ pháp có mà, chỉ là ngại thôi, ngại người khác ko hiểu, ngại người khác chê.

Có một thầy giáo ở Phil sau khi mình phỏng vấn có nói “Thầy có gặp vài người VN trong các hội thảo, nhưng họ ít nói lắm, mà lúc họ nói thầy cũng ko nghe được mấy, nhưng em nói lại rất rõ”.

Tin mình đi, chỉ cần bạn có-cảm-giác là mình phát âm gần chuẩn đến chuẩn thì lúc đấy lại hào hứng nói suốt ý chứ.

Đến cấp độ nói về những vấn đề chuyên môn hoặc sâu hơn, chẳng có gì khó ngoài việc củng cố từ vựng cả, vì cái cơ bản bạn có rồi mà.

5. Các kỹ năng khác

4 mục trước mình đều tập trung vào kỹ năng nói là chính, nhưng theo kinh nghiệm của mình thì đây là kỹ năng quan trọng nhất.

Trường vẫn sẽ dạy ngữ pháp, đừng bỏ học là được, hoặc ai bị hổng quá và lười quá thì mở sách ra học 5 thì cơ bản: hiện tại đơn, quá khứ đơn, tương lại đơn, hiện tại tiếp diễn, hiện tại hoàn thành, thế là đủ để giao tiếp rồi.

Trong mục 2, thực ra khi bạn nghe và nhại lại được như trong phim là bạn đã nghe khá ổn rồi. Gì chứ tập nghe đơn giản lắm, nghe nhạc xem phim nhiều vào, bạn nào quan tâm chính trị xem tin cho vui cũng được, mình ít khi xem BBC hay CNN lắm toàn youtube xem các chương trình giải trí thôi. Nghe cả người thật nói chuyện nữa, đi đường thấy Tây nói chuyện mà có lỡ đúng gần thì nghe 1 chút cũng ko sao.

Đến một mức sẽ thấy nghe khó nhất là tiếng Anh pha giọng địa phương của các nước, đặc biệt châu Á (Vlish, Thailish, Japan-lish, Myanmar-lish, Laos-lish, India-lish…), nhưng nếu có trải nghiệm và nghe quen thì cũng là cái thú riêng. Giả dụ như người Việt nói tiếng Anh thường mất âm cuối, các bạn Thái thì hay kết câu bằng “na”, Sing kết bằng “la” hay Philippines kết bằng “lang”…

Mình thấy mọi người hay khuyên nên đọc nhiều báo với tin với truyện, phải cái mình lười lắm, cũng ko thường xuyên mở được lên mà đọc cho tử tế. Nhưng mỗi lần đọc thì sẽ cố gắng học thêm từ, cụm từ, mẫu câu hay vì ko có từ thì đọc ko hiểu và cũng ko viết được luôn.

Mình hay tìm những chủ đề mình thích rồi tìm bài đọc cho có hứng, kiểu như về tâm lý hay 1 vấn đề xã hội nào đó, chứ ko nhất thiết lúc nào cũng phải tin tức chính trị cập nhật này nọ. Đơn giản là đọc 10 bài báo mà ko học được tí nào thì đọc cả trăm bài cũng thế. Viết 1 đoạn xong mà không đọc lại rồi tự sửa, hoặc người khác sửa cho mà ko xem lại thì viết 10 bài cũng sẽ vẫn sai như thế.

Thú thực viết là kỹ năng mình ko tự tin nhất, vì thế hiện nay mình đang có cam kết với thầy hướng dẫn là: “Khoa yêu cầu 3 tuần gửi báo cáo 1 lần thì em 2 tuần gửi cho thầy 1 lần nhé!”, đây là 1 hình thức cưỡng chế bản thân để buộc phải tự học nhiều hơn :)).

6. Kết

Nếu mọi người để ý thì cách học của mình có thể tranh thủ bất cứ nơi đâu, bất cứ lúc nào có hứng. Với mình thà học ít nhưng chất lượng, học phải thấy thích mới vào được, chứ lúc nào cũng nghĩ phải “Học để thi” thì với mình không hiệu quả.

Có nhiều người hỏi mình: Học nước ngoài ah? Luyện trung tâm nhiều ko?... nhưng xin thưa là Không! Mình có học 1 khóa TOEFL từ thời ơ kìa, 2 lần luyện trung tâm gần nhất là thi để thi SAT từ lớp 12 mà SAT thì ko có Speaking :). Toàn bộ 12 năm phổ thông và 4 năm đại học ở Việt Nam, và đây là những kinh nghiệm của một đứa siêu lười như mình :P.

Cũng vì cách học này mà mình mở sách IELTS ra trước 3 ngày thi :).  Chúc các bạn thành công ;).

Các bạn có thể chia sẻ hoặc nếu ai có câu hỏi gì thêm và mình giúp được gì thì có thể comment hoặc inbox mình nhé ;).